Achterblijvers

Ik hoor en lees het weer, links en rechts. Ik kan er niet omheen. “Ik ben het spuugzat. Wat voor land is dit? Ik denk dat ik hier weg moet.” En “Dit land maakt me kwaad – de mijnwerkers, de ‘Zwitserse frank-slachtoffers’ en andere ellende. We denken steeds vaker aan emigreren.” En “In dit land is het leven onmogelijk. Er lukt hier niets, je kunt hier niets, je hebt alleen maar problemen.” Of “Ik hoor van de mensen die geëmigreerd zijn dat ze daar meer verdienen en een beter leven hebben, misschien moet ik het ook maar doen.”

Nu ben ik het spuugzat. Het gras lijkt altijd groener bij je buurman, zeg ik. Hier heb je ook problemen, hier moet je ook belasting betalen, hier ben je het soms ook niet eens met wat er in de politiek gebeurd. Hier leef je ook gewoon, je moet je rekeningen betalen, boodschappen doen, een baan vinden, jezelf hervinden. Het lijkt allemaal makkelijker van een afstand.

Misschien heb ik geen recht om me hierover uit te laten, maar wie gaat Polen beter maken als alle jonge mensen daar weg gaan? Wanneer is het klagen en vluchten de oplossing geworden? Wat is er met de mensen gebeurd dat ze in een staat van afwachten verkeren? Waar wachten ze nou op? Wie moet het voor ze oplossen? Ik kon nooit goed tegen dat gezeur. Ik denk dat als jouw realiteit je niet bevalt, je daar iets aan moet doen. Niet nutteloos klagen, niet vluchten, gewoon je handen uit de mouwen steken en aan het werk gaan.

Wat ik graag zou willen zien is dat de jonge mensen in Polen de toekomst van dat land bepalen. Wat ik graag zou willen zien is dat de jonge mensen emigreren uit nieuwsgierigheid en niet uit het gevoel van onmacht. Wat ik graag zou willen zien is dat de jonge mensen de toekomst van ons prachtige land in eigen handen nemen. Wat ik graag zou willen zien is dat de Polen de mogelijkheden die hun land biedt zelf gaan zien.

Mijn generatie, de mensen die in de jaren 70 geboren zijn, werd ‘de toekomst van het land’ genoemd. Juist omdat we beide kanten van het gordijn kennen. We hebben de omwenteling bewust meegemaakt. Wij moesten het doen, het nieuwe Polen maken. Wat is er gebeurd? Waar zijn die mensen, die toen riepen dat zij straks alles anders gaan doen? Wachten tot iemand anders het voor ons gaat bepalen was toch geen optie?

Ja, ik ben geëmigreerd, maar mijn redenen waren anders. Ik volgde mijn hart, ik vluchtte niet. En ja, ik zou waarschijnlijk ook zonder liefde weg gaan, maar niet op zoek naar een beter leven, maar uit nieuwsgierigheid. Ik wilde weten hoe het ergens anders is. Ik krijg nu ook alweer kriebels om weer in een ander land te kijken. Even proberen hoe het daar is. Het dagelijkse leven, zonder toeters en bellen. Gewoon, zoals hier.

Deze tekst is geschreven voor PNKV Biuletyn