De kaaskoppen, oftewel 62 Nederlanders met verschillende achtergronden en verschillende kijk op Nederland. Nederland dat lang niet altijd zo open en tolerant is als het zich voordoet. Maar ligt de schuld alleen aan de kant van de autochtone (of zoals het vaak in het boek gezegd word, de blonde met blauwe ogen) Nederlanders? Volgens mij niet.
Volgens mijn eigen (allochtone en dan wel blonde, maar met groene ogen) observatie en van wat ik in het boek van Robert Vuijsje gelezen heb, ligt het wat meer ingewikkeld. Het zou wel makkelijk zijn als we konden zeggen dat “zij hebben het gedaan,” maar ik geloof niet dat dit enige oplossing zou bieden.
Dit boek heeft bij mij heel veel opgeroepen. Vragen, herinneringen en inzichten in het Nederlandse hoofdstuk van mijn leven. Want, in hoeverre maak ik van mezelf een slachtoffer van de autochtone Nederlanders? Is het eerlijk tegenover mezelf om wat ik toen ik net in Nederland was gehoord heb mijn leven 15-16 jaar later te laten bepalen? In hoeverre laat ik anderen mijn afkomst belangrijker maken dan het echt is? Hoeveel doe ik om het niet de grootste deel van mezelf te laten zijn?
Ik zou willen dat mijn afkomst geen rol in mijn leven speelde. Maar het is lastig, want ik word steeds in het Poolse hokje gestopt (of in het buitenlandse, of met een accent sprekende). En ik wil niet in dat hokje zitten, ik wil niet vertegenwoordiger van Polen zijn, maar ik kan ook niet doen alsof het geen onderdeel van mij is. Alleen voor mij is het een heel klein stukje, dat door anderen groot gemaakt wordt.
Ik kom uit Polen vandaan, maar het is niet wie ik ben. Ik voel me niet Pools, het is alleen een land waarin ik opgegroeid ben. Voel ik me Nederlands dan? Jawel, maar ik denk ook dat we te veel waarde aan onze afkomst hechten. Ik ben Nederlands en ik ben Pools, maar waar ik woon is voor mij belangrijker dan wat mijn paspoort zegt. Ik voel me verbonden met het land waarvoor ik gekozen heb en op dat moment is dat Nederland. Over een paar jaar zou het een ander land kunnen zijn.
Ik vind dat mensen tot hun afkomst reduceren oneerlijk is. En het maakt niet uit over welke afkomst we op dat moment hebben. Ik vind het heel erg moeilijk dat ik zo vaak alleen gezien word voor waar ik vandaan kom. Er wordt voorbij gegaan aan wie ik ben, wat ik representeer en hoe ik gezien wil worden. Ik word dan niet als geheel persoon gezien. Enige wat telt is dat accentje van mij in een hokje kunnen duwen. Er wordt een klein stukje van mij uitvergroot en de rest doet het niet toe. Grappige is, dat voor mij is dat stukje heel erg klein, het is iets waarvan ik al lang gelden afstand heb genomen. Het voelt vreemd en wrang dat vreemde mensen het keer op keer zo groot en belangrijk maken.
Maar wat me meeste dwars zit, is dat ik al die opmerkingen ongemerkt ben gaan geloven, dat het ook voor mij belangrijk is geworden. Niet dat ik Pools ben, maar dat het uitmaakt waar ik vandaan kom en hoe ik praat.
Een Nederlander met een accent. Het zou niet zo gek idee moeten zijn.
annamboland.com 