Pocztówka z Mokum

Są takie książki, po które sięgam trochę z przekory, trochę z ciekawości, i trochę (a może najbardziej?), bo spodziewam się z nimi nie zgodzić. Oczekuję, że będę sobie z autorem dyskutować, przewracać oczami, wytykać mu błędy i głośno wzdychać. Po „Pocztówkę z Mokum” sięgnęłam właśnie z tych powodów.

Piotr Oczko kocha Holandię całym sercem, miłością romantyczną, porównywalną do uczuć polskich emigrantów do kraju ojczystego. Taką miłością, która ma swoje podłoże w literaturze polskiego romantyzmu, gdzie „Litwo, ojczyzno moja” i wielkie tęsknoty za krajem-rajem grają główną rolę.

Jednak Piotr Oczko nie jest bezkrytyczny, widzi co jest w Holandii nie tak, a mimo wszystko nie ma dla niego lepszego kraju. Wszystko co dobre pochodzi z Holandii, zupełnie jak dla wielu polskich emigrantów z Polski. Piotr Oczko jednak na emigracji nie jest, choć, jak sam mówi, jest na emigracji mentalnej, bo „Nigdy nie czułem się w Polsce do końca u siebie.”

I to właśnie to zdanie, które pojawia się na początku drugiego eseju, przekonało mnie, że mam z autorem sporo wspólnego i że pewnie byśmy się polubili. Moglibyśmy prowadzić długie nocne Polaków rozmowy o Holandii, bo choć jednak moja perspektywa jest trochę inna, to i ja pałam miłością do Holandii i fascynują mnie jej kultura i obyczaje.

W „Pocztówce z Mokum” widzimy głównie perspektywę Holandii wielkomiejskiej, zachodniej, oglądanej oczami odwiedzającego, jak również przez pryzmat jej rdzennych mieszkańców. I choć z wieloma obserwacjami się zgadzam, to jednak, może dlatego, że tu mieszkam na stałe, miałam kilka okazji do dyskusji i lekkiego wzdychania. Myślę, że po prostu Holandia wygląda zupełnie inaczej z perspektywy codziennego życia alochtona.

Bo na przykład kiedy czytam, że nikogo nie interesuje w co ktoś wierzy, to wiem, że Piotr Oczko nigdy nie był w takiej wsi jak moja, gdzie na 1330 mieszkańców przypadają dwa kościoły. Po jednej stornie rzeki stoi kościół protestancki, a po drugiej katolicki. I tak z jednej wsi robią się w zasadzie dwie. I choć obecnie ludzie różnych wyznań już sobie mówią dzień dobry, a granica wyznaniowa w zasadzie nie istnieje, to jednak nadal słychać w rozmowach „Ale on jest protestantem/katolikiem” albo „Ona jest z tamtej wsi”, czyli innego wyznania, po drugiej stronie rzeki. Podziały religijne więc nadal sobie żyją i choć może nie mają się dobrze, całkowicie jeszcze nie wyginęły.

„Nie idealizuję Holendrów, znam ich już zbyt dobrze, żeby nie uświadamiać sobie ich zbiorowych przywar. […] Ale mimo to zdecydowanie wolę ich od zakompleksionych frustratów i hipokrytów żyjących mrzonkami o narodowej przeszłości i potędze.” Oj tak!, wykrzyknęłam czytając ten fragment, bo jakby nie było, Holandia i styl życia tutaj są mi o wiele bliższe od Polski.

To nie jest tylko książka o Holandii, to osobista historia autora. Poznajemy jego fascynacje, przywary, miejsca, które coś dla niego znaczą i ludzi, którzy są dla niego ważni. Piotr Oczko pisze pięknie. Mam wrażenie, że każde słowo w tej książce zostało dokładnie rozważone. Może i w pisaniu ujawnia się jego tendencja do pedantyzmu?

Lubię takie książki, bo pokazują mi świat, który dobrze znam, z zupełnie innej perspektywy. Zabrakło mi w niej tylko (a może aż?) przypisów i nazwisk tłumaczy. Chciałabym móc zagłębić się z niektóre historie i bibliografia bardzo by mi w tym pomogła.

Mam nadzieję, że kiedyś będę miała przyjemność spotkać z się z autorem i porozmawiać o naszych Holandiach.



2 thoughts on “Pocztówka z Mokum

  1. Też nie dawno skończyłam czytać i trochę mam mieszane uczucia. Miałam wrażenie, że autor jest zbyt pretensjonalny. Z jednej strony ośmiesza stare przewodniki, że nie były zbyt nowoczesne (ta historyjka, że tam kawa na rogu to z prawdziwego ekspresu), ale nie ma problemu, że sam opisuje jak zaraz po przyjeździe biegnie do AH po holenderski majonez…
    Czasami można się pogubić, czy ta książka jest bardziej o Niderlandach, czy bardziej o autorze.

    Większość przytoczonych faktów i ciekawostek już gdzieś wyczytałam, bardziej zainteresowały mnie wstawki z historii sztuki.

    A z tolerancją, to moim zdaniem jest tak, że bycie tolerancyjnym to proces, wieczne dążenie do bycia bardziej tolerancyjnym. Na tej drodze NL są znacznie dalej niż PL, więc z polskiej perspektywy wydaje się, że NL to bardzo tolerancyjny kraj, a prawda jest taka, że zawsze można coś jeszcze udoskonalić.

    Liked by 1 person

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.